Co to jest skrobia i czy trzeba się jej bać?
Skrobia - z takim terminem na pewno spotkali się wszyscy właściele koni, najczęściej w negatywnym kontekście: skrobia nie jest dobra dla koni i najlepiej jej unikać. Ta krytyka i utożsamianie skrobi z czarnym charakterem nie są jednak słuszne, skrobia nie jest "zła" - za to często jej sposób wykorzystania jest niewłaściwy.
Konie na drodze tysięcy lat ewolucji przystosowały się do pobierania włókna. W ich naturalnym środowisku dieta składająca się wyłącznie z pasz włóknistych (czyli zielonych części roślin) jest wystarczająca, aby przeżyć. Współcześnie, kiedy konie pracują intensywnie pod siodłem i często biorą udział w rywalizacji sportowej, samo włókno dostarcza zbyt mało paliwa do tak aktywnego trybu użytkowania i konieczne jest uzupełnienie końskiego menu w zboża. Takie rozwiązanie pozwala również uniknąć sezonowych spadków kondycji, które są zupełnie naturalne u dziko żyjących koni.
Skrobia jest polisacharydem roślinnym, składającym się z cząsteczek glukozy, pełniącym w roślinach rolę magazynu energii. Znajduje się w ziarnach zbóż po to, aby dostarczyć pokarmu dla kiełkujących nasion (które dopiero jako dojrzałe rośliny są najbardziej naturalnym menu dla naszych koni). Skrobia to znacznie bardziej skoncentrowane źródło energii niż włókno, dzięki czemu koń może zjeść jej relatywnie niewielkie ilości, aby uzyskać duże ilości energii.
Zła opinia o skrobi najpewniej ma swoją przyczynę w tym, że niezwykle często podaje się koniom zbyt duże ilością ziarna. Taka dieta powoduje nadmierne pobudzenie temperamentu konia (ponieważ koń otrzymuje zbyt dużo energii), a niekiedy także zaburzenia trawienia, przemiany materii i schorzenia takich jak wrzody żołądka, kolki, ochwat czy mięśniochwat. Wszystkie te problemy mają swoją bazową przyczynę w tym, że przeciążony system trawienny konia musi walczyć o to, aby uporać się z nadmiernymi ilościami skrobi.
Włókno, czyli najważniejsza i najbardziej naturalna dla konia pasza jest trawiona w jelicie grubym przez populacje żyjących w równowadze bakterii. Bakterie te są ekstremalnie wrażliwe na wszelkie zmiany środowiska, w którym bytują. Jeśli ich środowisko zawiera zbyt duże ilości skrobi, bakterie te nie są w stanie przeżyć. Zatem, jeśli niestrawiona skrobia dostanie się do jelita grubego, następuje znaczne zaburzenie równowagi flory bakteryjnej, co skutkuje znacznym upośledzeniem wydajności trawienia włókna. Ginące bakterie wytwarzają toksyny, które mogą doprowadzić do chorób takich jak np. ochwat.
Nie oznacza to jednak, że w ramach profilaktyki powinniśmy trzymać naszego konia z dala od mieszanek zbożowych. Wystarczy zadbać o to, aby skrobia została przez konia strawiona w żołądku i jelicie cienkim, czyli odcinkach układu pokarmowego znajdujących się przed jelitem grubym konia. Jest to możliwe przy unikaniu podawania zbyt dużych ilości pasz treściwych oraz dzięki zadbaniu o to, aby dostarczać koniowi ziarna poddane specjalnym procesom, takim jak mikronizacja.
Ludziom znacznie łatwiej jest trawić skrobię, która została poddana obróbce termicznej (np. gotowaniu) - nie jadamy przecież surowych ziemniaków, makaronów czy ryżu! W przypadku pasz dla koni jednym z najbardziej efektywnych procesów ułatwiających trawienie skrobi jest mikronizacja. Ziarna są odpowiednio namaczane, aby uzyskać ich spęcznienie, po czym naświetla się je ciepłym światłem podczerwonym. Kiedy w ziarnach rośnie ciśnienie pary wodnej, cząsteczki skrobi pęcznieją, a ich struktura rozluźnia się. Ten proces jest znany jako żelatynizacja skrobi. Skrobia w postaci cukrów prostych ma znacznie większą strawność.
Aby osiągnąć maksymalną żelatynizację skrobi, dla każdego gatunku i rodzaju ziarna kluczowym jest dobranie odpowiedniej temperatury światła oraz długości czasu naświetlania. Baileys skrupulatnie dba o zapewnienie równowagi w procesach mikronizacji wszystkich zbóż, jakie są przygotowywane do wykorzystania w paszach tej firmy. Możesz być zatem pewien, że wybierając musli czy granulat Baileys podajesz koniowi produkt o optymalnej strawności skrobi.
« Powrót do listy artykułów