Nie wszystkie oleje są takie same

Autor: Baileys Data dodania: 2013-06-05

Jakie są główne źródła niezbędnych kwasów tłuszczowych oraz jakie efekty przynosi włączenie ich do końskiej diety?

Prowadzone od 1986 roku badania naukowe wykazały wzrost wytrzymałości i zdolności do wysiłku u tych koni sportowych, w których dietę włączono dodatkowo oleje i tłuszcze. Z energetycznego punktu widzenia, wszystkie oleje roślinne są identyczne (dostarczają takiej samej ilości kalorii - około 2,5 raza więcej niż taka sama ilość podanych zbóż). Poszczególne oleje mają jednak bardzo różne proporcje kwasów tłuszczowych, a co za tym idzie odmienną wartość odżywczą.
Kiedy olej jest trawiony, wolne kwasy tłuszczowe są włączane do błon komórkowych. Niektóre kwasy tłuszczowe nie są jednak w ogóle syntetyzowane (czyli wytwarzane) przez organizm konia, dlatego powinny znaleźć się w codziennej diecie konia. Dotyczy to szczególnie niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-6 oraz Omega-3.

Konie na drodze ewolucji przystosowały swój układ pokarmowych do ciągłego pobierania pokarmu i wykorzystywania pasz włóknistych (zielonych części roślin). Jak podaje dr Lori K. Warren z wydziału żywienia koni na Uniwersytecie Stanowym Florydy "Zawartość oleju (tłuszczu) w świeżej trawie zależy od stopnia dojrzewania rośliny, osiągając od 3 do 5%. Zawiera on 40-55% kwasów Omega-3".
Obecnie, bardzo często dieta konia bazuje nie na świeżej trawie, tylko sianie. "Zawartość oleju (tłuszczu) w sianie również zależy od tego, jako dojrzały był pokos i waha się w zakresie 1-3%, z zawartością kwasów tłuszczowych Omega-3 18-35%."
Dla porównania, zboża zawierają 3-4% tłuszczu, w którym udział kwasów Omega-6 to 50%, a zawartość kwasów tłuszczowych Omega-3 jest bardzo niewielka.

Poszukiwanie równowagi

"Jak udowodniono, u bardzo wielu gatunków zwierząt (również i u ludzi!) suplementacja kwasów Omega-3 w diecie wpływa na utrzymanie optymalnych proporcji kwasów Omega 6:3 we krwi oraz w tkankach i membranach komórek" - jak mówi dr Ray Geor BVSc MVSc, z Politechniki i Uniwersytetu Stanowego Wirginii.
Oleje zawierają większą ilość kwasów Omega-3 niż bazowa dla koni pasza objętościowa (siano) i mogą być łatwo trawione i przyswajane przez organizm konia. Należy jednak zadbać o prawidłowy stosunek ilościowy kwasów Omega 6 do Omega 3, jeśli do diety konia planujemy włączyć olej.

Ziarna zbóż, takich jak owies, jęczmień, kukurydza, pszenica, ryż itp., jak również olej słonecznikowy, kukurydziany, ryżowy - wszystkie zawierają wysoki udział kwasów Omega 6, przy niedużej zawartości Omega 3. Kwasy Omega 6 mają działanie pro-zapalne, zatem utrzymują układ odpornościowy konia w stanie gotowości do zwalczania infekcji czy choroby. Jednakże, jesli organizm otrzymuje zbyt wiele kwasów Omega-6, naturalna równowaga organizmu może zostać zaburzona, co skutkuje powstawaniem stanów zapalnych. Z kolei kwasy Omega-3 mają bardzo silne działanie przeciwzapalne. Kluczowe jest zatem zachowanie równowagi między niezbędnymi dla organizmu kwasami tłuszczowymi.

Które źródła tłuszczu są najlepsze dla konia

Na poniższej tabelce prezentujemy proporcje kwasów tłuszczowych Omega 3 i Omega 6 w dostępnych obecnie olejach roślinnych oraz oleju rybnym.

Olej
Olej lniany
Olej rybny
Olej rzepakowy
Olej sojowy
Olej ryżowy
Olej kukurydziany
Olej słonecznikowy

Omega-3 Omega-6

Kolejna tabelka pokazuje, które oleje są najlepsze dla konia, przy uwzględnieniu ich zawartości kwasów Omega-3. Cztery pierwsze wymienione oleje są zalecane do podawania, ponieważ wnoszą do diety dodatkowe ilości Omega 3. Olejów z dolnej części tabeli nie powinno się podawać, ponieważ ich udział w diecie zwiększy jedynie ilość kwasów Omega 6.

Źródło oleju	% oleju w ziarnie	% Omega-3 w oleju	Proporcje Omega-3 i 6
Zalecane:
Len	36%	53,3%	1:4
Ryby	100%	31%	1:15
Rzepak	28%	12,9%	2:1
Soja	18%	7%	7:1
Niezalecane:
Ryż	20%	0,8%	29:1
Kukurydza	3,6%	0,7%	84:1
Słonecznik	19%	0,2%	199:1

Ryzyko braku równowagi właściwej proporcji kwasów tłuszczowy minimalizuje podawanie specjalnego suplementu bogatego w tłuszcze Baileys Outshine, który zawiera mieszankę oleju lnianego i sojowego wraz z przeciwutleniaczami niezbędnymi dla przyswajania oleju przez organizm konia.

Znaczne korzyści

Suplementacja oleju bogatego w kwasy Omega 3 ma korzystny wpływ na organizm każdego konia, który mnie ma dostępu do świeżej trawy pastwiskowej przez co najmniej 18 godzin na dobę. Najszybciej pojawiające się efekty, to poprawa stanu skóry oraz sierści, która zyskuje wspaniałą gładkość i blask. Koń staje się mniej podatny na infekcje skórne, a jego układ odornościowy szybciej radzi sobie ze zwalczaniem stanów zapalnych. Przy dłuższym okresie podawania oleju zyskujemy kolekjne korzyści: poprawę jakości rogu kopytowego, zwiększoną gęstość kości, swobodę działania stawów, redukcję bolesności mięśni, zwiększoną elastyczność tkanek. U koni wyczynowych, cierpiących na EIPH (schorzenie związane z krwawieniem z nosa po wysiłku) przestaje dochodzić do nawrotów choroby. Mleko klaczy, które mają podawany do diety olej, zawiera większą ilość kwasów Omega 3 co prowadzi do poprawy stanu zdrowia źrebiąt, których układ odpornościowy jest stymulowany zwalczania infekcji.
Również ogiery kryjące korzystają z suplementacji diety w oleje - ich nasienie cechuje się większą żywotnością.

Wprowadzanie oleju

Jak każdą zmianę w żywieniu konia, oleje należy wprowadzać stopniowo, systematycznie zwiększając ich ilość. U ludzi przyswajanie oleju jest wspomagane przez żółć, wydzielaną przez wątrobę. Koń, jako roślinożerca, nie ma woreczka żółciowego, a żółć jest wydzielana bezpośrednio do dwunastnicy. Dostępny koniom w środowisku naturalnym pokarm nie bywał bogaty w tłuszcze, jeśli jednak ilość podawanego oleju jest zwiększana stopniowo, wątroba konia bez problemu adaptuje się do emulgowania większych ilości tłuszczy.

Jeśli dodatek oleju do diety ma wiązać się z dostarczeniem dodatkowych kalorii, należy przyjąć jego dzienną dawkę na poziomie 200-500 ml. Przy takiej ilości oleju rośnie zapotrzebowanie organizmu konia na przeciwutleniacze, należy zatem dodatkowo suplementować witaminę E oraz selen.

« Powrót do listy artykułów